Historia

Muzeum Ziemi Krajeńskiej w Nakle nad Notecią powstało z inicjatywy grupy społeczników przekonanych o konieczności zachowania i popularyzacji historii, tradycji i kultury ludowej Krajny.

W 1963 r. powołano do życia Komitet Organizacyjny Muzeum Ziemi Krajeńskiej, na czele którego stanęli: Zygmunt Przybyłowski, Stanisław Kwiatkowski, Józef Barkowski i Zygmunt Kornaszewski. Po roku prac, na walnym zgromadzeniu dnia 3 lutego 1964 r., Komitet przekształcił się w Krajeńskie Towarzystwo Kulturalne, zrzeszające ponad 100 osób.

Oficjalne otwarcie Muzeum nastąpiło 22 lipca 1964 r., a jego pierwsza, niewielka siedziba, składająca się z zaledwie trzech sal, znajdowała się przy ulicy Gimnazjalnej 2. Eksponowano tam znaleziska archeologiczne pozyskane podczas prac badawczych prowadzonych przez Instytut Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu w latach 1958-1960 oraz 1963-1965 na Placu Zamkowym w Nakle. Kierownik ekipy archeologów PAN - doc. dr hab. Krystyna Przewoźna - Armon - służyła fachową pomocą w przygotowaniu wystawy. Zwiedzający mogli poza tym obejrzeć zabytki związane z historią Nakła i kulturą ludową Krajny. Co ciekawe, większość tego typu obiektów Muzeum uzyskało w drodze darowizny od ludności Nakła i Krajny. Była to odpowiedź na apel wystosowany do społeczności tych terenów. Warto podkreślić, iż do dzisiaj Muzeum lwią część swych nabytków zawdzięcza ofiarności mieszkańców miasta i okolic.

W 1967 r. Muzeum zostało przeniesione do Powiatowego Domu Kultury ( obecnie Nakielski Ośrodek Kultury) przy ulicy Mickiewicza w Nakle i tam osiadło na długie lata. Oprócz udostępniania zbiorów licznym zwiedzającym, instytucja aktywnie uczestniczyła w życiu kulturalnym i społecznym Nakła, angażując się między innymi w uroczyste obchody Dni Nakła czy organizując liczne konkursy i wystawy. O znaczeniu placówki dla kultury, nie tylko najbliższego regionu, świadczy choćby to, iż została ona ujęta w Przewodniku po muzeach i zbiorach w Polsce wydanym w 1971 r., autorstwa znakomitego historyka sztuki prof. dr Stanisława Lorentza.

Stale powiększające się zbiory i chęć zaktywizowania życia kulturalnego miasta zmusiły do zastanowienia się nad inną lokalizacją Muzeum. Wybór padł na XIX-wieczny spichlerz zbożowy przy ulicy Pocztowej 14. Jak się wkrótce okazało, zabytkowy obiekt był w bardzo złym stanie technicznym, należało go również przystosować do specyficznych potrzeb ekspozycyjnych, w związku z czym stary spichlerz rozebrano i odbudowano od podstaw. Prace ciągnęły się długo - od 1985 do 1990 r.- w końcu jednak, szczęśliwie zakończone, umożliwiły otwarcie nowej siedziby Muzeum Ziemi Krajeńskiej. Oficjalna jego inauguracja odbyła się 3 maja 1990 r. Od tego pamiętnego dnia placówka prężnie funkcjonuje, a spichlerz, w którym się znajduje, stał się jedną z wizytówek miasta.