Ekspozycja stała

Ekspozycja stała

 

Ekspozycja stała Krajna i Nakło od pradziejów do współczesności prezentuje najważniejsze fragmenty historii Krajny i Nakła. 
Część archeologiczna obejmuje przedmioty pochodzące z epoki kamienia, epoki brązu i żelaza. Są to przedmioty odnalezione na terenie Nakła, Osieka, Samsieczna oraz Orla. Wśród nich na szczególną uwagę zasługuje kolekcja popielnic twarzowych powstałych w kręgu kultury pomorskiej ok. V w. p.n.e. Na druga część składają się przedmioty wydobyte spod Placu Zamkowego w Nakle, a pochodzące z średniowiecza (od X do XV w.). Wśród eksponatów na szczególną uwagę zasługuje kolekcja średniowiecznych zabawek, przedmioty codziennego użytku w tym fragmenty obuwia, fragment łyżwy, drewniana rura wodociągowa, zrekonstruowana ceramika, a także czaszka tura będąca pozostałością ofiary zakładzinowej. Równie interesującą grupę stanowią szczątki zwierząt i roślin pozostałe po przygotowaniu posiłków, dzięki którym wiemy co dawniej jadano w Nakle i okolicy. 

Poza archeologią na wystawie znalazły się zagadnienia związane z rozwojem gospodarczym miasta, towarzystwami i organizacjami społecznymi, powstaniem wielkopolskim, drugą wojną światową, życiem codziennym i etnografią. 
Część wystawy zatytułowana Od nitki do ubrania pokazuje  z czego i jak powstawały ubrania i obuwie, ponadto jak i czym czyszczono odzież oraz jakie trendy modowe były popularne w XIX i XX wieku w naszym regionie. Na szczególną uwagę zasługują: pralka Imperator firmy Ka-De, cynowa wanna kołyskowa firmy Moosdorf&Hochhausler z XIX w. oraz kolekcja maszyn do szycia z XIX i XX w.


Na wystawie znajduje się lapidarium z fragmentami nagrobków pochodzących z różnych cmentarzy z terenu gminy Nakło n. Not. Perłą wśród nich jest duży fragment macewy pochodzący ze zniszczonego cmentarza żydowskiego w Nakle. 


Część etnograficzna ekspozycji służy przedstawieniu tradycyjnej kultury Krajniaków zamieszkujących obszar wschodniej Krajny. W dużej mierze skupia się wokół przygotowywania posiłków, dlatego większość eksponatów stanowi wyposażenie kuchenne. Najciekawszym i najcenniejszym obiektem jest pięknie dekorowana skrzynia wianowa z 1827 r.
W części poświęconej Nakłu w XIX i XX wieku zostały poruszone takie tematy jak przemysł, handel, rekreacja i wypoczynek, architektura i urbanistyka miasta, religia i trójkulturowość. Wśród eksponatów między innymi znajdują się oryginalne plany budowlane, kopie fotografii i pocztówek z widokami Nakła, pamiątki po lokalnych sportowcach (np po Klemensie Biniakowskim), przedmioty związane z działalnością różnych organizacji takich jak Bractwo Kurkowe, chóry muzyczne “Jedność”, “Harmonia”, Związek Harcerstwa Polskiego czy Towarzystwo Gimnastyczne Sokół.


Na wystawie nie zabrakło również części poświęconej Powstaniu Wielkopolskiemu. Część poświęcona II wojnie światowej prezentuje materiały archiwalne przedstawiające dzieje Nakła i jego mieszkańców podczas okupacji niemieckiej. Przybliża również takie tematy jak zbrodnię w Paterku z 1939 r., a także losy niemieckiego obozu przesiedleńczego w Potulitz - Lebrechtsdorf. Wśród eksponatów największe wrażenie wywiera makieta/instalacja obozu Mauthausen-Gusen autorstwa Jana Topra (ze względu na stan zachowania, drastyczność scen i duże gabaryty praca jest pokazywana raz na jakiś czas).
 

Opracował Krzysztof K. Przygoda